دکترای جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، ایران.
چکیده
مطالعه حاضر به تحلیل نشانه‌شناسی برساخت تصویر زن در کتب درسی می‌پردازد. برای تحلیل موضوع، از دیدگاه نشانه‌شناسی بارت کمک گرفته شد. رویکرد و روش تحقیق، رویکردی کیفی و استفاده از روش مطالعه اسناد بود. روش‌های انتخاب تصاویر، بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند و روش تحلیل موضوعی است. داده‌های مورد بررسی، تصاویر مربوط به زنان در کتب مطالعات اجتماعی متوسطه 1 بوده است. مقوله‌های ناشی از تحلیل نشانه‌شناسی تصاویر را می‌توان حول محورهای فرعیٍ زن موجودی خانگی، فعالیت سنتی، فاصله‌گیری اجتماعی، موجودی غیرسیاسی و ضعف مدیریت اجتماعی؛ و مقوله محوری " دیگری کمتر مهم" دسته‌بندی و تحلیل کرد. بر اساس تحلیل تصاویر، می‌توان گفت تصاویر ارائه شده از زنان در کتب درسی، به شکل‌گیری و تقویتِ نوعی نگاه جنسیت‌گرا و کردار تبعیض‌آمیز جنسیتی در جامعه می‌انجامد. در نتیجه، بازنمایی تصاویر، هم بازگو کننده‌ی نابرابری بین جنسیتی و هم بازتاب ناتوانی زنان در دستیابی به موقعیت‌های مهم و ارزشمند زیست اجتماع‌شان می‌باشد.
)