رهایی یا اسارت: بازنمایی برساخت دانش آموزان از معنای مدرسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری برنامه‌ریزی درسی، آموزگار مقطع ابتدایی اصفهان، ایران.

2 آموزگار مقطع ابتدایی،اصفهان، ایران.

3 مدرس دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر این بود که به زیست جهان دانش آموزان ورود پیدا کند و معنای مدرسه را از دریچۀ نگاه ایشان کاویده و مورد بازنمایی قرار دهد. برای دست یابی به این هدف از روش پژوهش روایی بهره گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل روایت های دانش آموزان از روش تحلیل مضمون استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد در صورتی که دانش آموزان در بستر مدرسه پنج مضمون مشتمل بر: «سبک تدریس مستبدانه»، «ساختار و مقررات آموزشی تحمیلی»، «محتوای درسی مُرده»، «کمبود امکانات آموزشی و نامناسب بودن تجهیزات آموزشی» و «رفتار غیرحرفه ای کادر اجرایی مدرسه» را تجربه نمایند؛ آنگاه مدرسه به مثابه فضای اسارت در خواهد آمد. همچنین، یافته ها نشان داد، مدرسه به مثابه تجربۀ رهایی، مدرسه ای است که در بستر آن دانش آموزان بتوانند چهار مضمون شامل: «سبک تدریس رهایی بخش»، «برنامۀدرسی زنده»، «امکانات و لوازم کالبدی مناسب و متناسب» و «کُنش و مَنش مشفقانۀ کادر اجرایی مدرسه» را ادراک و تجربه نمایند. این نتایج حاکی از آن است که بستر مدارس ابتدایی، یعنی قوانین آموزشی، فرایند معلمی، امکانات کالبدی و آموزشی و برنامه های درسی، نیازمند بازنگری بنیادین بر اساس اقتضائات، الزامات و زیست جهان دانش آموزان را دارد.

کلیدواژه‌ها