واکاوی مولفه‌های تفکر انتقادی در تمرین‌ها و پرسش‌های پایانی داستان‌های کتب فارسی خوانداری سوم تا ششم ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی رشته آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، واکاوی مولفه‌های تفکر انتقادی در تمرین‌ها و پرسش‌های پایانی داستان‌های کتب فارسی خوانداری سوم تا ششم ابتدایی است. با استفاده از روش تحلیل ‌محتوای کمی و براساس چک‌لیستی از مولفه‌های تفکر انتقادی آزمون مهارت‌های تفکر انتقادی کالیفرنیا داده‌ها جمع‌آوری گردید. جامعه‌ی آماری شامل کتب فارسی خوانداری سوم تا ششم ابتدایی، تالیف سال (1398/1397) می‌باشد و در این پژوهش حجم جامعه و نمونه برابر است. واحد تحلیل، متون تمرین‌ها و پرسش‌های پایانی داستان‌های کتب مذکور و واحد ثبت نیز جمله (اخباری و پرسشی) می باشد. جهت تعیین پایایی کدگذاری‌های انجام شده از فرمول ویلیام اسکات استفاده گردید و عدد ضریب قابلیت اعتماد (76/) به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش‌های آمار توصیفی(تعیین فراوانی- درصدگیری) و آنتروپی شانون استفاده شده است. در مجموع (91) مولفه مربوط به مولفه‌های تفکر انتقادی شناسایی شد. نتایج حاصله نشان می‌دهد که بیش‌ترین ضریب اهمیت، مربوط به مهارت‌های استنباطی با عدد(418/) می‌باشد و در مهارت‌های استدلال قیاسی و استقرایی ضریب اهمیت صفر است. مهارت‌های تفسیری بیش‌ترین فراوانی را در کتب مربوطه با درصد(50.54%) دارد. هم‌چنین در تدوین پرسش‌ها براساس شاخص‌های تفکر انتقادی، به روانشناسی رشد شناختی و مداومت در برنامه‌ریزی‌درسی توجهی نشده‌است.

کلیدواژه‌ها