اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر سازگاری اجتماعی و خودتنظیمی یادگیری دانش‌آموزان پسر دارای عملکرد تحصیلی پایین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

2 گروه آموزش ابتدایی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 گروه علوم تربیتی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

4 گروه آموزش ابتدایی، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر سازگاری اجتماعی و خودتنظیمی یادگیری دانش‌آموزان پسر دارای عملکرد تحصیلی پایین اجرا شد. طرح پژوهش شبه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش دانش‌آموزان پسر پایه‌های دهم و یازدهم دورۀ دوم متوسطه مدارس شهر اصفهان در سال تحصیلی 1403-1402 بودند. از این میان 100 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس و بر اساس مدارس دارای عملکرد تحصیلی پایین انتخاب شدند و پرسش‌نامه سازگاری اجتماعی (سینها و سینگ، 1993) و راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (پنتریچ و دی‌گروت، 1990) را تکمیل کردند. سپس از 30 دانش‌آموز که سازگاری و خودتنظیمی پایین‌تر از متوسط گزارش نمودند، به‌طور تصادفی 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 8 جلسۀ 120 دقیقه‌ای، تحت آموزش مهارت-های اجتماعی- هیجانی قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی در مؤلفه‌های سازگاری اجتماعی و خودتنظیمی یادگیری منجر به افزایش معنادار عملکرد در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون گردید (P<0/05)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که مدارس با به‌کارگیری آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی می‌توانند باعث افزایش سازگاری اجتماعی و خودتنظیمی یادگیری دانش‎آموزان شوند تا از این طریق دانش‌آموزان به موفقیت تحصیلی دست یابند.